Sieć dystrybucji – co to jest?
Definicja sieci dystrybucji jest intuicyjna, jednak aby ją zrozumieć, należy zacząć od przypomnienia sobie, czym właściwie jest dystrybucja. Dystrybucja jest procesem polegającym na niwelowaniu barier. Opiera się na organizacji i wykonywaniu transportu towarów do docelowych odbiorców. Barierą może stać się każdy czynnik przestrzenny, geograficzny, czasowy, informacyjny, czy asortymentowy.
Sieć dystrybucji jest zatem grupą współpracujących podmiotów/przedsiębiorstw, które biorą czynny udział w procesie spedycyjnym. Ich praca opiera się na skoordynowanym pokonywaniu wspomnianych barier w celu zoptymalizowania i sfinalizowania przewozu.
Rodzaje sieci dystrybucji
To, jaki model sieci dystrybucji ma zastosowanie w przypadku przedsiębiorstwa, powinno być kwestią zindywidualizowaną dla danej działalności. Wybór rodzaju sieci zależy od specyfiki funkcjonowania, a także produkowanego, czy dostarczanego towaru. Obecnie wyróżnia się o dwa podziały. Pierwszy z nich mówi o sieci bezpośrednich i pośrednich, drugi natomiast – zdecentralizowanych i scentralizowanych.
Sieć bezpośrednia – jak sama nazwa wskazuje – nie angażuje do swoich działań podmiotów trzecich. Producent sam organizuje i realizuje proces dystrybucji, nie korzystając z usług i pomocy innych przedsiębiorców. Taka forma działalności wymaga posiadania własnej floty i zespołu odpowiadającego za spedycję i logistykę. Odwrotnie w przypadku sieci pośredniej. Producent tworzy sieć dystrybucji i zleca zewnętrznym, wyspecjalizowanym podmiotom dostarczenie towarów do odbiorców. Choć mogłoby się wydawać, że zaangażowanie innych firm wydłuży czas dostawy i zwiększy koszty przedsięwzięcia, są to jedynie pozory. Dobrze zorganizowana, sprawnie działająca sieć dystrybucji jest – w większości przypadków – zdecydowanie bardziej opłacalna, niż inwestycja we własną flotę, a także pozwala zoptymalizować czas realizacji.
Drugi podział dotyczy sposobu magazynowania towarów. Sieć scentralizowana zakłada składowanie produktów w centrum dystrybucji, z którego przesyłki rozpoczynają swoją drogę do odbiorców. Innymi słowy, adresaci otrzymują towar pochodzący z jednego, centralnego magazynu. Sieć zdecentralizowana opiera się na współpracy wielu różnych składów wewnętrznych lub zewnętrznych. Stamtąd towary wysyłane są do odbiorców. Oznacza to, że różni klienci mogą otrzymać ten sam towar pochodzący z różnych magazynów.
Długość sieci dystrybucji
Dobór odpowiedniej sieci dystrybucji powinien być zindywidualizowanym procesem. Należy przede wszystkim przemyśleć, która droga jest optymalna przy charakterystyce działalności przedsiębiorstwa. Ogromne znaczenie ma również aspekt finansowy – czy dana spedycja, jej forma i taktyka, opłaca się. Przytoczona wcześniej inwestycja we własną flotę jest tego doskonałym przykładem – wymaga ogromnych nakładów finansowych, a także zbudowania zespołu, który zadba o sprawne funkcjonowanie całego procesu. W przypadku wielu firm taka forma może okazać się nieopłacalna, a koszty przewyższają zyski. Wtedy lepszą decyzją byłoby skorzystanie z usług zewnętrznych podmiotów.
Ważna jest również sama długość łańcucha dystrybucji. Niestety, im dłuższy, im więcej podmiotów zaangażowanych jest w organizację i realizację transportu, tym większe koszty ponosi producent, a to odbija się na cenie produktu, jaką płacą konsumenci. Wszystkie zaangażowane firmy muszą zarobić na swojej pracy, dlatego nadmiernie rozbudowane łańcuchy dystrybucji zwiększają koszty. Oczywiście pojęcie „długi” jest trudne do zdefiniowania, a wszystko zależne jest od samego produktu, miejsca produkcji i miejsca docelowego przeznaczenia – stąd tak ważne jest odpowiednie planowanie i optymalizowanie.