Podstawowe pojęcia branży TSL:
- system logistyczny, na który składają się wszystkie procesy logistyczne, m.in. logistyka zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji; zawiera w sobie wszystko, co dzieje się w przedsiębiorstwie,
- sieć dystrybucji obejmująca przedsiębiorstwa realizujące dostawy przeznaczone dla dużej grupy odbiorców (przedsiębiorców, handlowców, producentów); SCM to natomiast zarządzanie łańcuchem dostaw,
- 2D2 (ang. door to door) oznacza kompleksową obsługę, od odebrania towaru u nadawcy przez dopełnienie formalności, po dostarczenie towaru do odbiorcy,
- EDI, czyli elektroniczna wymiana danych; forma przesyłania handlowych komunikatów elektronicznych, zastępująca dotychczasową papierową wersję dokumentów,
- załadowca lub eksporter to przedsiębiorstwo albo osoba, od której rozpoczyna się transport towaru,
- importer lub odbiorca, to podmiot, do którego adresowany jest przewóz.
Załadunek i transport
Transport i logistyka nie mogą funkcjonować bez sprawnego i uporządkowanego załadunku towarów.
- DMC to dopuszczalna masa całkowita, czyli masa pojazdu (lub zespołu pojazdów) wraz z załadunkiem.
- SKU oznacza jednostkę magazynową,
- LCL, czyli transport drobnicowy zajmujący jedynie część kontenera, kiedy pozostała przestrzeń wykorzystywana jest przez innego przedsiębiorcę,
- FTLto pełny załadunek zajmujący całą przestrzeń ładunkową, natomiast LTL to termin używany w transporcie drogowym, informujący, że załadunek zajmuje tylko część dostępnej przestrzeni.
Transport wewnętrzny odbywa się w ramach powierzchni jednego, określonego obiektu, transport zewnętrzny może obejmować przewożenie towaru w odległe punkty miasta, kraju, czy kontynentu, natomiast transport towarzyszący oznacza, że pojazdy drogowe są przewożone przy pomocy innego transportu, np. promu lub statku.
Tutaj liczy się czas
Transport to branża, w której ramy czasowej mają szczególne znaczenie, ponieważ przesunięcie się jednego z etapów skutkuje lawinowym opóźnieniem pozostałych.
- ETA to skrótowiec oznaczający przybliżony czas załadunku,
- JIT, czyli metoda just in time, polega na dostarczeniu przewozu w dokładnie takim czasie, i w dokładnie takiej ilości, jaka jest potrzebna do kontynuacji działalności; jest ważnym elementem optymalizacji dostaw,
Kto zapłaci…?
To chyba najmniej lubiane przez przedsiębiorców słowa i frazy, ponieważ odnoszą się do ponoszonych przez strony kosztów.
- CIF (ang. Cost Insurance and Freight) oznacza, że eksporter pokrywa wszystkie koszty (w tym ubezpieczenie i koszt transportu) aż do dostarczenia transportu do miejsca docelowego,
- DDU (ang. Delivery Duty Unpaid) to skrót, za którym kryje się obowiązek pokrycia przez załadowcę wszystkich kosztów transportu D2D (oprócz odprawy celnej i cła, które pokrywa importer).
- DDP (ang. Delivery Duty Paid) oznacza, że eksporter ma obowiązek pokryć wszystkie koszty transportu i cła.
- EXW(ang. Ex Works), czyli sytuacja, w której załadowca nie ponosi żadnych kosztów, jedynie wydaje towar z magazynu; koszty spoczywają na importerze.
- FOB(ang. Free on Board) jest formułą informującą, że eksporter ponosi koszty dowozu ładunku do portu wyjściowego i załadunku, manipulacji w porcie, odprawy celnej i koszty portowe, natomiast pozostałe – dodatkowe - uiszcza importer.
Dokumentacja TSL
Poprawnie sporządzona i kompletna dokumentacja to podstawa działalności branży TSL, dlatego poniżej wypisano najważniejsze zaświadczenia niezbędne przy organizacji transportu.
- Awizacja importowa informuje o wielkości opłat i wymaganiach dokumentacyjnych, związanych z odbiorem towaru; posiada zapis o planowanej dacie dostawy przewozu
- DGD zawiera niezbędne dane o specyfikacji towaru niebezpiecznego.
- List gwarancyjny zobowiązuje przewoźnika do pokrycia ewentualnych strat i szkód, spowodowanych rezygnacją z warunków umowy przewozowej.
- MRN (ang. Movement Reference Number) to numer ewidencyjny operacji tranzytowej, który stanowi potwierdzenie procedury wywozu.
Istnieje również grupa dokumentów magazynowych: PZ oznacza przyjęcie towaru z zewnętrz, PW to wewnętrzne przyjęcie towaru, z kolei WP informuje o wydaniu towaru na produkcję, a WZ to potwierdzenie wydania towaru na zewnątrz (poza teren przedsiębiorstwa).