Międzynarodowy List Przewozowy to podstawowy dokument stanowiący realizację podpisanej w 1956 r. w Genewie Konwencji CMR. Reguluje ona kwestie zarobkowego transportu drogowego w relacjach międzynarodowych. Krótko mówiąc – niemal wszystkie usługi transportowe i spedycyjne odbywają się w oparciu o genewską konwencję.
Spedycja od podstaw – czym jest CMR?
Międzynarodowy List Przewozowy CMR to nic innego jak dokument potwierdzający zawarcie umowy o przewóz ładunku w przypadku transportów międzynarodowych, niezależnie od przynależności państwowej nadawcy i odbiorcy. CMR reguluje wszelki zarobkowy transport towarów – z wyjątkiem przesyłek pocztowych, przewozu zwłok i rzeczy przesiedlenia – odbywający się drogą lądową z wykorzystaniem samochodów, pojazdów członowych, naczep oraz przyczep.
Co powinien zawierać Międzynarodowy List Przewozowy?
CMR powinien zawierać wszystkie niezbędne noty, pozwalające sprawnie świadczyć usługi transportowe i spedycyjne. Do podstawowych informacji należą: miejsce i data wystawienia dokumentu, nazwa i adres nadawcy, przewoźnika i odbiorcy, a także miejsce i datę przyjęcia towaru do przewozu, rodzaj towaru i sposób pakowania, liczbę sztuk, ich cechy i numery oraz wagę brutto. Obowiązkowe jest również określenie kosztów przewozu oraz załączenie instrukcji koniecznych do wypełnienia formalności celnych. Każdy list przewozowy musi zawierać oświadczenie, iż przewóz podlega przepisom CMR, bez względu na jakąkolwiek przeciwną klauzulę.
CMR może zawierać również dodatkowe informacje o przesyłce, m.in. zakaz przeładunku, deklarowaną wartość towaru, instrukcję dla przewoźnika dotyczącą ubezpieczenia przesyłki, termin wykonania przewozu, wykaz dokumentów wręczonych przewoźnikowi, a także koszty, jakie ponosi nadawca oraz każdą inną informację, jaką strony uznają za istotną dla wykonania transportu.
Usługi transportowe i spedycyjne, a CMR w praktyce
Prawidłowo zorganizowana spedycja powinna uwzględniać informację, że wszystkie strony transakcji posiadają list przewozowy. Sam spedytor nie podpisuje listu - czyni to nadawca. Międzynarodowy List Przewozowy wystawiany jest w trzech egzemplarzach. Pierwszy otrzymuje nadawca, drugi wysyłany jest z wraz z transportem do odbiorcy, a trzeci należy do przewoźnika.
Zadaniem listu jest również zabezpieczenie interesów nadawcy i odbiorcy. Przykładem takiej sytuacji może być uszkodzenie przewożonej przesyłki. Jeśli w liście nie zostały zawarte dostateczne informacje, dotyczące rodzaju przewożonego towaru oraz sposobu pakowania i ubezpieczenia, to koszty lub szkody, którymi został uprzednio obarczony przewoźnik ponosi nadawca.
Czy wystawienie CMR jest obowiązkowe?
Konwencja będąca podstawą prawną Międzynarodowego Listu Przewozowego, nie nakłada obowiązku wystawiania go, a brak listu nie unieważnia umowy przewozowej zawartej między stronami transakcji. Skoro list nie jest obligatoryjny, dlaczego jest tak ważnym dokumentem?
Dzięki wystawieniu listu przewozowego osoba zlecająca ma informację o prawidłowej realizacji umowy przewozu. Nadawca posiadający pierwszy egzemplarz – do momentu przekazania drugiego egzemplarza – ma prawo do roszczeń i rozporządzania towarem. Poza tym list przewozowy stanowi cenne źródło informacji dla firmy realizującej transport – znajdują się tam instrukcje, dotyczące transportowanego towaru oraz adres miejsca rozładunku.
E-CMR – transport na miarę XXI wieku?
Elektroniczny list wystawiany jest za pośrednictwem komunikacji elektronicznej, a weryfikacja stron odbywa się za pomocą podpisu elektronicznego. Pojawienie się e-CMR wzbudziło u osób zajmujących się spedycją pytanie, jak taka rewolucja wpłynie na usługi transportowe i spedycyjne.
Cyfrowa wersja listu stanowi logistyczne ułatwienie dla każdej ze stron. Jego podstawowa zaleta to możliwość bieżącego dostępu do informacji na temat statusu przesyłki. Firma wykonująca transport załadunku zyskuje także możliwość łatwiejszej archiwizacji informacji dotyczących wykonanego zlecenia.
Przewoźnik może także wystawić rachunek bezpośrednio po dostarczeniu przesyłki do odbiorcy, co zmniejsza ryzyko utraty płynności finansowej, a także niweluje opóźnienia wynikające z konieczności dostarczania papierowych wersji dokumentów. E-CMR umożliwia również szybkie fakturowanie usługi.
Podsumowanie
Warto także wspomnieć, że Polska przystąpiła do Protokołu dodatkowego do Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) dotyczącego elektronicznego listu przewozowego. Protokół zaczął obowiązywać w naszym kraju już 11 września 2019 roku.
Regesta S.A jako dynamicznie rozwijająca się firma, na co dzień wdraża nowoczesne rozwiązania informatyczno - optymalizacyjne w procesach biznesowo-logistycznych.
